Η ραγάδα πρωκτού ή ραγάδα δακτυλίου είναι ένα μικρό σκίσιμο (ρωγμή) που παρουσιάζεται στο βλεννογόνο του πρωκτού. Μπορεί να εμφανιστεί μετά τη διέλευση μεγάλων ή/ και σκληρών κοπράνων και προκαλεί έντονο πόνο. Επίσης, μπορεί να συνοδεύεται από σπασμό του πρωκτικού σφιγκτήρα, ο οποίος βρίσκεται κατά μήκος του πρωκτικού σωλήνα.
Η ραγάδα πρωκτού είναι πολύ συχνή στα βρέφη, όμως μπορεί να επηρεάσει άτομα οποιασδήποτε ηλικίας. Στις περισσότερες περιπτώσεις αντιμετωπίζεται με απλές θεραπείες και αλλαγή των διατροφικών συνηθειών. Παρόλα αυτά, ορισμένοι άνθρωποι με ραγάδα πρωκτού μπορεί να πρέπει να ακολουθήσουν ειδική φαρμακευτική αγωγή ή να υποβληθούν σε χειρουργική επέμβαση.
Πώς δημιουργείται η Ραγάδα Πρωκτού;
Οι ραγάδες πρωκτού στην πλειονότητά τους δημιουργούνται εξαιτίας τραυματισμού από τη διέλευση των κοπράνων. Σε αυτήν την περίπτωση η ραγάδα πρωκτού είναι πρωτοπαθής.
Η συνηθέστερη αιτία που οδηγεί στη ραγάδα πρωκτού είναι η επαναλαμβανόμενη δυσκοιλιότητα ή/και διάρροια, οι οποίες μπορεί να προκαλέσουν σχισμές και, τελικά, σοβαρές πληγές ή βλάβες στον πρωκτό. Επίσης η ραγάδα πρωκτού μπορεί να προκληθεί και από πρωκτική σεξουαλική επαφή.
Ωστόσο, πιο σπάνια μπορεί να είναι αποτέλεσμα κάποιας υποκείμενης πάθησης (δευτεροπαθής ραγάδα πρωκτού), όπως είναι η νόσος του Crohn, η φυματίωση, ο καρκίνος πρωκτού, η λοίμωξη με τον HIV, η σύφιλη, κ.α.
Ραγάδα Πρωκτού: Συμπτώματα
Τα συμπτώματα της ραγάδας πρωκτού αφορούν στα εξής:
- Αίσθημα σκισίματος (πολλές φορές έντονος) κατά την κένωση
- Ισχυρός πόνος που διαρκεί αρκετές ώρες μετά την ολοκλήρωση της κένωσης
- Απώλεια έντονου κόκκινου αίματος που ο ασθενής παρατηρεί στο χαρτί υγείας μετά την κένωση
- Ορατή ρωγμή στον πρωκτό
- Μικρή διόγκωση ή θήλωμα στην περιοχή κοντά στη ραγάδα
Διάγνωση της Ραγάδας Πρωκτού
Η διάγνωση της ραγάδας πρωκτού γίνεται από εξειδικευμένο πρωκτολόγο, ο οποίος θα πραγματοποιήσει λήψη του ιατρικού ιστορικού του πάσχοντος, καθώς και φυσική εξέταση. Μέσω επισκόπησης της περιπρωκτικής χώρας ο γιατρός θα μπορέσει να διακρίνει τη ραγάδα πρωκτού και να εντοπίσει τυχόν άλλες συνυπάρχουσες βλάβες. Επίσης, θα ελέγξει για υπερτονία του εσωτερικού σφιγκτήρα, η οποία μπορεί συντελεί στη δημιουργίακαι στη συντήρηση της ραγάδας.
Εάν διαπιστωθεί ότι πρόκειται για περιστατικό οξείας ραγάδας πρωκτού, τότε ο γιατρός θα πρέπει να αποφύγει τη δακτυλική εξέταση, καθώς κάτι τέτοιο μπορεί να προκαλέσει ανυπόφορο πόνο στον ασθενή που διαρκεί για ώρες.
Η ψηφιακή πρωκτοσκόπηση είναι μία εξέταση μέσω της οποίας ο εξειδικευμένος ιατρός μπορεί να παρατηρήσει με μεγάλη ανάλυση και να αξιολογήσει καλύτερα τα μορφολογικά χαρακτηριστικά της ραγάδας πρωκτού. Μπορεί να εφαρμοστεί εύκολα με τη χρήση ειδικού μικροσκοπίου και απαιτεί εμπειρία.
Ποια είναι η κατάλληλη θεραπεία για τη Ραγάδα Πρωκτού;
Η κατάλληλη θεραπεία για τη ραγάδα πρωκτού ορίζεται βάσει της χρονιότητας του προβλήματος, καθώς και παραγόντων όπως είναι η ηλικία του ασθενούς, ο τρόπος ζωής του, κλπ.
Οι περισσότερες περιπτώσεις ραγάδας πρωκτού αντιμετωπίζονται χωρίς να απαιτείται κάποια χειρουργική θεραπεία. Συχνά, η τροποποίηση του διαιτολογίου είναι αρκετή, καθώς αποκαθίσταται η δυσκοιλιότητα ή η διάρροια και σταδιακά η ραγάδα επουλώνεται χωρίς να υπάρχει κάποιο έντονο ερέθισμα που μπορεί να οδηγήσει στην επανεμφάνισή της.
Πρακτικές που συστήνεται να ακολουθήσει ο ασθενής περιλαμβάνουν:
- Πολύ καλό καθαρισμό της πρωκτικής περιοχής μετά την κένωση, με μεγάλη ποσότητα χλιαρού νερού σε συνδυασμό με ειδικό σαπούνι για την περιοχή του πρωκτού.
- Τοπική εφαρμογή ειδικών αλοιφών που βοηθούν στην επούλωση του έλκους της ραγάδας.
- Χρήση αλοιφής με τρινιτρική γλυκερίνη, διλτιαζέμη ή νιφεδιπίνη (μόνο κατόπιν συνταγογράφησης από γιατρό) καθώς τα συγκεκριμένα φάρμακα μπορεί να προκαλέσουν ανεπιθύμητες ενέργειες.
- Τοπικές εγχύσεις μυοχαλαρωτικών (π.χ. διαλύματος βοτουλινικής τοξίνης)
Ραγάδα Πρωκτού: Θεραπεία με Laser
Η θεραπεία με Laser για την αντιμετώπιση της ραγάδας πρωκτού αποτελεί μία σύγχρονη, ασφαλή και αποτελεσματική μέθοδο θεραπείας. Πρόκειται για ελάχιστα επεμβατική διαδικασία κατά την οποία η ραγάδα (τραύμα) νεαροποιείται και ο σπασμός του εσωτερικού σφιγκτήρα λύεται.
Η επέμβαση γίνεται στο χώρο του ιατρείουή σε Κλινική και ολοκληρώνεται μέσα σε 10-15 λεπτά. Ο ασθενής επιστρέφει άμεσα στο σπίτι και την καθημερινότητά του, χωρίς να υπάρχει κάποιος κίνδυνος παρενεργειών.
Αντιμετώπιση Ραγάδας Πρωκτού με Έσω Πλάγια Σφιγκτηροτομή
Κατά την έσω πλάγια σφιγκτηροτομή πραγματοποιείται διατομή τμήματος του έσω σφιγκτήρα του πρωκτού. Με αυτόν τον τρόπο λύεται ο σπασμός του σφιγκτήρα που συντηρεί τη ραγάδα και εξασφαλίζεται η εξάλειψη του πόνου, ενώ συγχρόνως επουλώνεται η ραγάδα. Τα ποσοστά επιτυχίας της συγκεκριμένης επέμβασης είναι ιδιαίτερα υψηλά.
Δοντάς Ιωάννης
Αστυνόμος A΄(ΥΓ), Χειρουργός – Πρωκτολόγος
Διευθυντής laser Surgery
