Το σύνδρμο υπακρωμιακής προστριβής περιγράφει μία πάθηση κατά την οποία οι τένοντες του στροφικού πετάλου του ώμου πιέζονται (τρίβονται) καθώς περνούν ανάμεσα από την κεφαλή του βραχιονίου και το ακρώμιο. Πρόκειται για μια ιδιαίτερα συχνή αιτία πόνου στον ώμο, η οποία επηρεάζει τους ασθενείς κυρίως κατά την ανύψωση του χεριού.
Η πάθηση παρατηρείται κυρίως σε αθλητές που εκτελούν έντονες κινήσεις του χεριού πάνω από το ύψος του ώμου (overhead sports – πχ. κολύμβηση, τένις, βόλεϊ, ρίψεις) και σε άτομα που το επάγγελμά τους απαιτεί έντονη χρήση του ώμου (π.χ. κομμωτές, μεταφορείς, ηλεκτρολόγoυς, ελαιοχρωματιστές).
Σύνδρομο Υπακρωμιακής Προστριβής – Αίτια
Η βασική αιτία για το σύνδρομο υπακρωμιακής προστριβής είναι η στένωση του υπακρωμιακού χώρου. Πρόκειται για φυσιολογική ανατομική παραλλαγή της άρθρωσης του ώμου, κατά την οποία, η απόσταση ανάμεσα στην κεφαλή του βραχιονίου οστού και το ακρώμιο είναι μικρή. Σε αυτήν την περίπτωση, οι τένοντες του στροφικού πετάλου που διέρχονται μέσα από τον χώρο αυτό εγκλωβίζονται, τραυματίζονται και υφίστανται εύκολα φλεγμονή.
Παράγοντες που οδηγούν σε Σύνδρομο Υπακρωμιακής Προστριβής
Οι παράγοντες που μπορεί να οδηγήσουν στο σύνδρομο υπακρωμιακής προστριβής είναι οι εξής:
- Τραυματισμοί στην άρθρωση του ώμου
- Αθλητικές δραστηριότητες όπως ρίψεις, τένις, κολύμβηση, βόλεϋ και μπάσκετ, οι οποίες απαιτούν επαναλαμβανόμενες και έντονες κινήσεις του χεριού και του ώμου (σύνδρομο υπέρχρησης)
- Ηλικία άνω των 50 ετών
- Αρθρίτιδα και ανάπτυξη οστεοφύτων με αποτέλεσμα την περαιτέρω στένωση του υπακρωμιακού χώρου
Σύνδρομο Υπακρωμιακής Προστριβής – Συμπτώματα
Ο πόνος, η ευαισθησία και η αδυναμία κίνησης του ώμου συνιστούν τα κύρια συμπτώματα που προκαλούνται από το σύνδρομο υπακρωμιακής προστριβής.
Άλλα συμπτώματα είναι:
- Πόνος ή αδυναμία κατά την απαγωγή (ανύψωση) και πρόσθια κάμψη του άνω άκρου
- Εγκλωβισμός και τριβή των μυών κατά την περιστροφή ή την ανύψωση του άνω άκρου
- Κακή ποιότητα ύπνου λόγω πόνου, σε περίπτωση στήριξης στην πληγείσα πλευρά
Τα ανατομικά στοιχεία που επηρεάζονται είναι:
- Ο υπακρωμιακός ορογόνος θύλακος (bursa)
- Το στροφικό πέταλο (συχνότερα ο υπερακάνθιος και ο υπακάνθιος)
- Η μακρά κεφαλή του δικεφάλου
Ο επίμονος μηχανικό ερεθισμός του ορογόνου θυλάκου και του στροφικού πετάλου λόγω της πρόσκρουσης, ευνοεί την ανάπτυξη φλεγμονής, η οποία αποτελεί και τη γενεσιουργό αιτία του πόνου του ασθενούς. Εάν δεν υπάρξει άμεση και αποτελεσματική θεραπεία, η φλεγμονή εξαπλώνεται και εξελίσσεται σε θυλακίτιδα, τενοντίτιδα στροφικού πετάλου, τενοντίτιδα μακράς κεφαλής δικεφάλου ή ακόμα και σε ρήξη υπερακανθίου ή μακράς κεφαλής.
Πώς τίθεται η διάγνωση του Συνδρόμου Υπακρωμιακής Προστριβής;
Η διάγνωση του συνδρόμου υπακρωμιακής προστριβής στηρίζεται στο ιστορικό καθώς και την κλινική εξέταση του ασθενούς από τον Ορθοπαιδικό. Κατά την εξέταση, ο ιατρός υποβάλλει τον ασθενή σε κινήσεις οι οποίες βοηθούν στη διαγνωστική διαδικασία καθώς μπορούν να φανερώσουν διάφορες βλάβες που έχει υποστεί η άρθρωση.
Ανάλογα με την κλινική εικόνα και την ηλικία του ασθενούς, ο Ορθοπαιδικός μπορεί να ορίσει τη διενέργεια απεικονιστικού ελέγχου μέσω ακτινογραφίας με σκοπό τον αποκλεισμό αρθρίτιδας ή μαγνητικής τομογραφίας για την ανάδειξη τυχόν τραυματισμού στους τένοντες του ώμου.
Πώς αντιμετωπίζεται το Σύνδρομο Υπακρωμιακής Προστριβής;
Ανάλογα με το βαθμό σοβαρότητας, επιλέγεται και η ενδεδειγμένη μέθοδος αντιμετώπισης για το σύνδρομο υπακρωμιακής προστριβής.
Η αρχική θεραπευτική προσέγγιση αφορά σε συντηρητικές πρακτικές όπως:
- Αποφυγή κινήσεων που επιδεινώνουν τα συμπτώματα, με στόχο την προφύλαξη των πασχόντων τενόντων
- Αντιφλεγμονώδη μη στεροειδή φάρμακα με σκοπό τη μείωση της φλεγμονής και την ανακούφιση από τον πόνο
- Ενέσιμη έγχυση κορτικοειδών ή βιολογικών παραγόντων (εάν τα συμπτώματα εμμένουν)
- Φυσικοθεραπεία για την ενδυνάμωση της μυϊκής στήριξης της άρθρωσης και τη βελτίωση της κινητικότητας του ώμου
Σύνδρομο Υπακρωμιακής Προστριβής – Αρθροσκόπηση Ώμου
Σε περίπτωση όπου η συντηρητική θεραπεία δεν αποδίδει και τα συμπτώματα επηρεάζουν την ποιότητα ζωής του ασθενούς, η θεραπεία εκλογής είναι η χειρουργική επέμβαση με αρθροσκόπηση ώμου.
Πρόκειται για μια ελάχιστα επεμβατική διαδικασία που εφαρμόζεται με τη διενέργεια μικροσκοπικών τομών μέσω των οποίων εισάγονται στην άρθρωση του ώμου ειδικά χειρουργικά εργαλεία. Ένα από τα μεγαλύτερα πλεονεκτήματα της αρθροσκοπικής χειρουργικής είναι η δυνατότητα παρακολούθησης του εσωτερικού της άρθρωσης σε οθόνη υψηλής ευκρίνειας. Αυτό επιτυγχάνεται με το αρθροσκόπιο, ένα μικρό εργαλείο το οποίο φέρει κάμερα. Το αρθροσκόπιο συνδέεται με την οθόνη και με αυτό τον τρόπο, ο Χειρουργός μπορεί να ελέγξει τις ανατομικές δομές του ώμου, να καταγράψει τυχόν βλάβες και να τις επιδιορθώσει.
Τα ποσοστά επιτυχίας της αρθροσκοπικής αντιμετώπισης του συνδρόμου υπακρωμιακής προστριβής είναι εξαιρετικά.
Georgios Kollias MD, MSc, FEBOT, IOC Sports Physician
https://kollias-md.gr