Ως ιγμορίτιδα ορίζεται η παθολογική κατάσταση κατά την οποία ο βλεννογόνος της μύτης και των παραρρίνιων κόλπων παρουσιάζει φλεγμονή και οίδημα. Εμφανίζεται ως αποτέλεσμα της προσβολής της περιοχής από κάποιο βακτήριο, ιό ή μύκητα.
Αίτια
Οι παραρρίνιοι κόλποι είναι αεροφόρες κοιλότητες οι οποίες βρίσκονται μέσα στα οστά του κρανίου. Χωροταξικά, εντοπίζονται πίσω από το μέτωπο, τα ρινικά οστά, τις παρειές και τα μάτια. Υπό φυσιολογικές συνθήκες, η βλέννη που παράγεται εντός αυτών παροχετεύεται προς τη ρινική κοιλότητα ενώ ο αέρας κυκλοφορεί με ομαλό τρόπο και ανακυκλώνεται. Σε περίπτωση που είτε τα στόμια των ιγμορείων αποφραχθούν είτε η ποσότητα της παραγόμενης βλέννης αυξηθεί υπερβολικά, διάφοροι παθογόνοι οργανισμοί μπορεί να πολλαπλασιαστούν οδηγώντας σε φλεγμονή της περιοχής.
Η ιγμορίτιδα μπορεί να προκληθεί εξαιτίας μίας ή περισσότερων από τις ακόλουθες καταστάσεις:
- Δυσκινησία των κροσσών των παραρρινίων κόλπων με αποτέλεσμα η βλέννη να μην παροχετεύεται επαρκώς. Αυτό μπορεί να οφείλεται σε διάφορες καταστάσεις όπως είναι για παράδειγμα η κυστική ίνωση.
- Το κοινό κρυολόγημα, οι διάφορες ιώσεις και η αλλεργία προκαλούν υπερβολική παραγωγή βλέννης ή αποφράσσουν τους παραρρίνιους κόλπους λόγω της φλεγμονής την οποία προκαλούν.
- Ένα στραβό ρινικό διάφραγμα ή ρινικοί πολύποδες είναι πιθανό να αποφράσσουν τα στόμια των ιγμορείων.
Τύποι ιγμορίτιδας
Υπάρχουν τρεις βασικοί τύποι ιγμορίτιδας:
- Η οξεία ιγμορίτιδα στην οποία τα συμπτώματα διαρκούν λιγότερο από τέσσερις εβδομάδες.
- Η χρόνια ιγμορίτιδα στην οποία τα συμπτώματα διαρκούν περισσότερο από 3 μήνες.
- Η υποξεία ιγμορίτιδα κατά την οποία τα συμπτώματα διαρκούν από 1 έως 3 μήνες.
Προδιαθεσικοί παράγοντες
Υπάρχει μία σειρά από καταστάσεις οι οποίες μπορούν να αυξήσουν τις πιθανότητες κάποιος ενήλικος ή κάποιο παιδί να εκδηλώσει ιγμορίτιδα:
- Αλλεργική ρινίτιδα
- Κυστική ίνωση
- Σύνδρομα δυσκινησίας κροσσών
- Δραστηριότητες οι οποίες ενέχουν μεταβολές στην ατμοσφαιρική πίεση όπως είναι η πτήση και η κατάδυση
- Υπερτροφικές αδενοειδείς εκβλαστήσεις
- Κάπνισμα
- Διαταραχές του ανοσοποιητικού συστήματος
Συμπτώματα
Πολύ συχνά, τα συμπτώματα της οξείας ιγμορίτιδας ακολουθούν ένα κρυολόγημα το οποίο δε βελτιώνεται μετά από 7-10 ημέρες ή στο διάστημα αυτό χειροτερεύει. Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα είναι τα παρακάτω:
- Μείωση της αίσθησης της όσφρησης
- Δύσοσμη αναπνοή
- Βήχας ο οποίος συχνά χειροτερεύει κατά τη διάρκεια της νύχτας
- Καταβολή και αίσθημα κακουχίας
- Πυρετός
- Πονοκέφαλος
- Αίσθημα πίεσης στο μέτωπο, στις παρειές και ανάμεσα στα μάτια
- Πόνος στα δόντια
- Μπούκωμα στη μύτη
- Βλεννοπυώδεις ρινικές εκκρίσεις
- Ερεθισμένος λαιμός και οπισθορινική καταρροή
Τα συμτώματα της χρόνιας ιγμορίτιδας είναι παρόμοια με αυτά τις οξείας όμως τείνουν να είναι πιο ήπια και διαρκούν πάνω από 12 εβδομάδες.
Ιγμορίτιδα-Διάγνωση
Η διάγνωση της ιγμορίτιδας γίνεται από έναν εξειδικευμένο ΩΡΛ στην Αθήνα ή σε κάποιο άλλο μέρος. Πιο συγκεκριμένα ο γιατρός θα προβεί στα παρακάτω:
- Θα πάρει ένα αναλυτικό ιστορικό
- Θα κάνει μία κλινική εξέταση στην περιοχή της μύτης, των αυτιών και του λαιμού
- Θα πραγματοποιήσει μία ενδοσκόπηση μύτης
Σπανιότερα, μπορεί να ζητηθεί κάποια απεικονιστική εξέταση. Η αξονική τομογραφία είναι συνήθως η εξέταση εκλογής ενώ σπανιότερα μπορεί να χρειαστεί η διενέργεια κάποιας μαγνητικής τομογραφίας.
Ιγμορίτιδα-Θεραπεία
Η θεραπεία της οξείας ιγμορίτιδας περιλαμβάνει:
- Ρινικές πλύσεις με ειδικά διαλύματα
- Αποσυμφορητικά ρινικά σπρέυ τα οποία όμως θα πρέπει να διακόπτονται σε 5-7 ημέρες
- Αποσυμφορητικά χάπια
- Κορτιζονούχα ρινικά σπρέυ τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν για μεγάλο χρονικό διάστημα
- Κατανάλωση αρκετών υγρών προκειμένου να ρευστοποιηθούν οι ρινικές εκκρίσεις
- Εισπνοές υδρατμών
- Χορήγηση αντιβιοτικής αγωγής σε περίπτωση βακτηριακής ιγμορίτιδας
Σε περίπτωση που τα επεισόδια της οξείας ρινοκολπίτιδας υπερβαίνουν τα 2-3 το χρόνο ή αν τα συμπτώματα διαρκούν περισσότερο από 3 μήνες, η ενδοσκοπική χειρουργική ρινός-παραρρινίων κόλπων μπορεί να δώσει τη λύση. Την ίδια στιγμή, ο ευθειασμός ενός στραβού ρινικού διαφράγματος ή η αφαίρεση τυχόν ρινικών πολυπόδων βοηθούν προς την κατεύθυνση αυτή.
Ιγμορίτιδα-Πρόληψη
Προκειμένου να μειωθεί ο κίνδυνος της ιγμορίτιδας συστήνονται τα παρακάτω:
- Αποφυγή του καπνίσματος και της ατμοσφαιρικής ρύπανσης
- Αντιμετώπιση αλλεργιών
- Συχνό πλύσιμο χεριών και διενέργεια των εποχικών εμβολιασμών προκειμένου να αποφευχθούν οι λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού
- Καλή ενυδάτωση
- Καλή διατροφή
- Αποφυγή του stress
Δρ. Μιχαήλ Τσούνης MD, PhD
Χειρουργός ΩΡΛ
Αστυνομικός Διευθυντής
Υγειονομικού ΕΛ.ΑΣ.
