Με τον όρο βαρηκοΐα αναφερόμαστε στη μείωση ή απώλεια της ακοής, η οποία μπορεί να οφείλεται σε διάφορους παράγοντες και παθήσεις.
Η βαρηκοΐα μπορεί να παρουσιαστεί είτε στο ένα είτε και στα δύο αυτιά και, ανάλογα με το τμήμα του αυτιού που έχει επηρεαστεί, διακρίνεται σε:
- Νευροαισθητήρια βαρηκοΐα
- Βαρηκοΐα αγωγιμότητας
- Μικτή βαρηκοΐα
Νευροαισθητήρια Βαρηκοΐα
Η νευροαισθητήρια βαρηκοΐα συνήθως εμφανίζεται αμφοτερόπλευρα (και στις δύο πλευρές). Προκαλείται λόγω βλάβης στον κοχλία του αυτιού ή στο ακουστικό νεύρο το οποίο μεταφέρει τον ήχο στον εγκέφαλο. Συνέπεια αυτής της βλάβης είναι ο ήχος να φτάνει στο εσωτερικό του αυτιού αλλοιωμένος και ο ασθενής να μη μπορεί να διακρίνει με ευκολία τις λέξεις.
Ο συγκεκριμένος τύπος βαρηκοΐας κάποιες φορές εμφανίζεται στους ανθρώπους από τη γέννησή τους. Η έγκαιρη διάγνωσή της είναι ιδιαίτερης σημασίας, καθώς, σε διαφορετική περίπτωση, το μικρό παιδί θα εμφανίσει διαταραχές στην ανάπτυξη του λόγου του.
Η νευροαισθητήρια βαρηκοΐα προσβάλει επίσης και τους ανθρώπους τρίτης ηλικίας. Στην περίπτωση αυτή το πρόβλημα είναι αποτέλεσμα εκφυλισμού των νευρικών κυττάρων του κοχλία ο οποίος συμβαίνει μέσα στην πορεία των χρόνων.
Άλλη συχνή αιτία της πάθησης ειδικά σε πιο νεαρά άτομα είναι η παρατεταμένη έκθεση σε δυνατούς θορύβους π.χ. στο χώρο εργασίας.
Η βλάβη που αφορά στη νευροαισθητήρια βαρηκοΐα δεν αποκαθίσταται με χειρουργική επέμβαση. Η ενδεδειγμένη αντιμετώπιση είναι η εφαρμογή ειδικών ακουστικών, τα οποία ενισχύουν την ένταση του ήχου. Η τεχνολογική εξέλιξη πλέον έχει αναβαθμίσει πάρα πολύ την ποιότητα τους. Με τη χρήση ειδικών ηλεκτρονικών υπολογιστών είναι εφικτή η επιλεκτική ενίσχυση του ήχου σε διαφορετικές συχνότητες, ανάλογα με τη μορφή που έχει το ακοόγραμμα του κάθε ασθενή. Για το λόγο αυτό, τα ακουστικά στις μέρες μας είναι πάρα πολύ καλά ανεκτά.
Βαρηκοΐα Αγωγιμότητας
Η βαρηκοΐα αγωγιμότητας συνήθως οφείλεται σε:
- Υγρό στο αυτί
- Απόφραξη λόγω συσσώρευσης κυψελίδας (κεριού)
- Ωτίτιδα
- Ωτοσκλήρυνση (ανωμαλία των οστών στο αυτί)
- Διάτρηση τυμπάνου
Όλα τα παραπάνω δημιουργούν εμπόδιο στην αγωγή του ηχητικού ερεθίσματος προς το εσωτερικό του αυτιού. Σαν αποτέλεσμα, ο ασθενής αισθάνεται ότι ο ήχος είναι χαμηλότερης έντασης από ό,τι στην πραγματικότητα, ενώ κατά την ομιλία του ακούει πιο δυνατά τη δική του φωνή (αυτοφωνία).
Στις περισσότερες περιπτώσεις, η βαρηκοΐα αγωγιμότητας είναι αναστρέψιμη και μπορεί να αντιμετωπιστεί με φαρμακευτική αγωγή, με κάποια ιατρική πράξη ή με χειρουργική επέμβαση.
Μικτή Βαρηκοΐα
Η μικτή βαρηκοΐα αφορά στη συνύπαρξη των δύο παραπάνω τύπων βαρηκοΐας. Το πρόβλημα αφορά τόσο την αγωγή του ήχου όσο και τη λειτουργία των νευρικών κυττάρων του κοχλία και του ακουστικού νεύρου.
Η αντιμετώπισή της είναι συνδυαστική και καθορίζεται από τον τύπο και τη σοβαρότητα της κάθε βλάβης.
Πώς επηρεάζεται η ζωή ενός ανθρώπου που πάσχει από βαρηκοΐα;
Η ζωή ενός ανθρώπου που πάσχει από βαρηκοΐα μπορεί να επηρεαστεί σε σημαντικό βαθμό. Η απώλεια ακοής έχει αρνητική επίδραση στην καθημερινότητα τόσο του ίδιου του πάσχοντος όσο και των κοντινών του ανθρώπων.
Οι συνέπειες της βαρηκοΐας συχνά αφορούν στα εξής:
- Δυσκολεύεται να αντιληφθεί ξεκάθαρα την ομιλία κάποιου άλλου ατόμου
- Απέχει από τις συζητήσεις, καθώς αισθάνεται ότι δεν μπορεί να συμμετέχει
- Αυξάνει την ένταση σε διάφορες πηγές ήχου (τηλεόραση, ραδιόφωνο, υπολογιστής, κ.ά.) σε βαθμό πολλές φορές ανυπόφορο για τους παρευρισκόμενους
- Νιώθει εκνευρισμό και ψυχολογική κατάπτωση
- Απομονώνεται κοινωνικά
Διάγνωση Βαρηκοΐας
Η διάγνωση της βαρηκοΐας πραγματοποιείται από ειδικό ωτορινολαρυγγολόγο, ο οποίος θα διενεργήσει κλινική εξέταση με ωτομικροσκόπηση καθώς και τεστ ακοής (ακοολογικός έλεγχος). Ο ακοολογικός έλεγχος τυπικά περιλαμβάνει το ακοόγραμμα, το τυμπανόγραμμα και το τεστ ακουστικών αντανακλαστικών. Σε κάποιες περιπτώσεις είναι πιθανό ο ωρλ να ζητήσει απεικονιστικό έλεγχο με αξονική ή μαγνητική τομογραφία. Αφού συνεκτιμήσει όλα τα ευρήματα, ο γιατρός θα θέσει την τελική διάγνωση και θα προτείνει στον ασθενή τις ενδεδειγμένες θεραπευτικές λύσεις.
Μιχαήλ Δ. Τσούνης MD, PhD
Χειρουργός ΩΡΛ Ενηλίκων και Παίδων – Στρατιωτικός Ιατρός
Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Θεσσαλονίκης
https://orltsounis.gr/
