Με τον όρο υπερτροφικές ρινικές κόγχες αναφερόμαστε στην υπερβολική διόγκωση των κάτω ρινικών κογχών. Σε αυτήν την περίπτωση, ο ασθενής δεν μπορεί να αναπνεύσει φυσιολογικά από τη μύτη του και αντιμετωπίζει μία σειρά από ενοχλητικά συμπτώματα στην καθημερινότητά του.
Η ρινική κοιλότητα σε κάθε πλευρά της περιέχει τρεις ρινικές κόγχες:
- Άνω ρινική κόγχη
- Μέση ρινική κόγχη
- Κάτω ρινική κόγχη
Πρόκειται για οστικές δομές στο εσωτερικό της μύτης, οι οποίες περιβάλλονται από βλεννογόνο. Παίζουν σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση της θερμοκρασίας και της υγρασίας στο εσωτερικό της μύτης καθώς και στην αίσθηση της όσφρησης. Συγχρόνως φιλτράρουν τον αέρα που περνάει μέσα από τη ρινική κοιλότητα προστατεύοντας το αναπνευστικό σύστημα από επιβλαβείς ουσίες.
Όταν το άτομο αναπνέει το μεγαλύτερο μέρος του αέρα περνάει από την περιοχή όπου βρίσκονται οι κάτω και οι μέσες ρινικές κόγχες. Ως εκ τούτου, η διόγκωση των κάτω ρινικών κογχών επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό τη λειτουργία της αναπνοής.
Ποιοι παράγοντες μπορεί να προκαλέσουν υπερτροφία στις ρινικές κόγχες;
Οι κάτω ρινικές κόγχες περιέχουν στο βλεννογόνο τους αιμοφόρα αγγεία τα οποία μπορεί να διογκωθούν εξαιτίας ποικίλων παραγόντων, όπως είναι:
- Αλλεργική ρινίτιδα
- Συχνά κρυολογήματα
- Οξεία ή χρόνια ιγμορίτιδα
- Λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος
- Τοπική φλεγμονή
- Έκθεση σε ρύπους, καπνό, κ.ά.
- Διάφορα φάρμακα καθώς και η υπερβολική χρήση αποσυμφορητικών ρινικών σπρέυ
- Εγκυμοσύνη (ορμονικές μεταβολές που επηρεάζουν την κυκλοφορία του αίματος)
- Σε αρκετές περιπτώσεις, η υπερτροφία συμβαίνει χωρίς να υπάρχει κάποια ξεκάθαρη αιτία.
Υπερτροφικές Ρινικές Κόγχες: Συμπτώματα
Οι υπερτροφικές ρινικές κόγχες προκαλούν τα παρακάτω συμπτώματα:
- Δυσκολία στην αναπνοή από τη μύτη
- Ρινική συμφόρηση και απόφραξη
- Μειωμένη όσφρηση
- Ξηροστομία λόγω του ότι ο ασθενής αναγκάζεται να αναπνέει από το στόμα
- Ρινορραγία
- Αίσθημα βάρους στο πρόσωπο
- Ροχαλητό και υπνική άπνοια
- Δυσκολία στον ύπνο
- Ρινική καταρροή
Διάγνωση
Η διάγνωση της υπερτροφίας στις ρινικές κόγχες γίνεται από τον ειδικό ωτορινολαρυγγολόγο ο οποίος θα πραγματοποιήσει ενδελεχή ενδοσκόπηση μύτης. Με τη βοήθεια οπτικών ινών και ειδικής κάμερας απεικονίζεται το εσωτερικό της ρινός σε μεγέθυνση και έτσι ο γιατρός μπορεί να διακρίνει και να εκτιμήσει το μέγεθος της διόγκωσης. Παράλληλα, πραγματοποιεί έλεγχο σε όλες τις περιοχές της ρινικής κοιλότητας με σκοπό τον εντοπισμό και άλλων ενδεχόμενων παθήσεων, όπως είναι οι πολύποδες μύτης και η σκολίωση ρινικού διαφράγματος.
Υπερτροφικές Ρινικές Κόγχες: Αντιμετώπιση
Η μέθοδος αντιμετώπισης για τις υπερτροφικές ρινικές κόγχες ορίζεται με βάση την αιτία που τις προκαλεί.
Συχνά συστήνεται φαρμακευτική αγωγή που μπορεί να περιλαμβάνει:
- Ρινικές πλύσεις με ειδικά διαλύματα ή φυσιολογικό ορό για την ανακούφιση από τη ρινική συμφόρηση
- Αποσυμφορητικά ρινικά σπρέυ
- Αντισταμινικά ή κορτιζονούχα ρινικά σπρέυ
- Αντισταμινικά χάπια
Είναι σημαντικό η χρήση των αποσυμφορητικών ρινικών σπρέυ να γίνεται για περιορισμένο χρονικό διάστημα κατόπιν σύστασης του γιατρού. Η μακράς διάρκειας χρήση τους οδηγεί στη λεγόμενη «φαρμακευτική ρινίτιδα». Πρόκειται για μία κατάσταση στην οποία μετά την αρχική αποσυμφόρηση που επιτυγχάνεται, οι κόγχες ξαναδιογκώνονται προκαλώντας ρινική απόφραξη. Ο ασθενής αναγκάζεται σύντομα να ξανακάνει χρήση του σπρέυ και έτσι δημιουργείται ένα φαύλος κύκλος που καταλήγει στην «εξάρτηση» του πάσχοντα από το συγκεκριμένο φάρμακο. Αντίθετα, τα ρινικά σπρέυ που περιέχουν κορτιζόνη είναι πολύ ασφαλή και μπορούν να χρησιμοποιηθούν για μεγάλα χρονικά διαστήματα.
Χειρουργική Αντιμετώπιση.
Στα περιστατικά όπου η υπερτροφία των ρινικών κογχών δεν υποχωρεί ακόμα και μετά τη φαρμακευτική αγωγή ή υποτροπιάζει, επιλέγεται η χειρουργική αντιμετώπιση.
Στόχος είναι η συρρίκνωση των κογχών για τη βελτίωση της αναπνοής, διατηρώντας παράλληλα τη φυσιολογική λειτουργία τους. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με την εφαρμογή τεχνικών όπως είναι το laser, οι υπέρηχοι, οι ραδιοσυχνότητες και η διαθερμία.
Η κογχοπλαστική αποτελεί την πλέον ενδεδειγμένη σύγχρονη επεμβατική μέθοδο για τη συρρίκνωση των διογκωμένων ρινικών κογχών. Πραγματοποιείται ενδοσκοπικά, μέσα από τη μύτη χωρίς καμία εξωτερική ουλή. Με τη χρήση ειδικών οπτικών ινών, κάμερας και εργαλείων ενδοσκοπικής χειρουργικής, αφαιρείται σημαντικό μέρος του οστού και του βλεννογόνου των ρινικών κογχών. Επιτυγχάνεται έτσι η οριστική μείωση του όγκου τους και η μόνιμη αποκατάσταση της φυσιολογικής ρινικής αναπνοής.
Μιχαήλ Δ. Τσούνης MD, PhD
Χειρουργός ΩΡΛ Ενηλίκων και Παίδων – Στρατιωτικός Ιατρός
Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Θεσσαλονίκης
https://orltsounis.gr/
